10-21 YAÅž ARASI ERGEN/GENÇ Ä°ZLEMLERÄ°
Erken ergenlik (10-14 yaÅŸ), orta ergenlik (15-18 yaÅŸ), geç ergenlik (19-21 yaÅŸ) dönemlerinde 1’er kez olmak üzere en az 3 kez izlem yapılmalıdır.
Risk durumunda, sevk edilmesi gereken bir durum tespitinde izlem sıklığı ve niteliği artırılmalıdır.
I. Aileyi ve genci nazik bir şekilde karşılayın ve uygun iletişimi kurun
II. Öykü alın
• Gence herhangi bir yakınması olup olmadığını sorun
• Psikososyal durumun belirlenmesi için HEEADSSS formunu kullanın
• BaÅŸka yakınmaları var mı irdeleyin
III. Gence tam bir sistemik muayene yapın
• Gençten kendisini muayene etmek için izin isteyin
• Muayene baÅŸlamadan önce ellerinizi yıkayın
• Her aÅŸamada gence yaptığınız iÅŸlem ve bulgunuzla ilgili bilgi verin
• Vücut ağırlığı ve boy uzunluÄŸunu ölçün, beden kitle indeksi ve ideal ağırlık yüzdesini hesaplayın önceki kayıtlarınızla karşılaÅŸtırın, boy ve ağırlık sorunlarını belirleyin
• Solunumu ve kalbi deÄŸerlendirin, arteriyal femoral nabızları palpe edin
• Gencin kan basıncını ölçün
• Hiperlipidemi riski açısından deÄŸerlendirin
• Genito üriner sistem muayenesinde, gencin fiziksel geliÅŸmiÅŸlik düzeyini belirlemek için Tanner evrelemesini kullanın (Tanner evrelemesi kartını gence vererek kendisinin hangi evrede gördüÄŸünü sorun) GerektiÄŸinde muayenesi yapın, erken ya da geç puberte açısından deÄŸerlendirin
• Kas iskelet sistemi muayenesi yapın
• Bulgularınızı kaydedin
IV. En az 3 ana izleme döneminde birer kez tam kan sayımı ile deÄŸerlendirme yapın, gerek görülürse diÄŸer tetkikleri isteyin
V. Aşağıdaki konularda danışmanlık verin
• Fiziksel - cinsel büyüme ve geliÅŸme
• Psikolojik geliÅŸme
• Sosyal geliÅŸme
• KiÅŸisel Hijyen
• Beslenme
• Fizik Aktivite
• Üreme SaÄŸlığı
• Sigara, alkol, madde kullanımı
• Kaza ve yaralanma
• Åžiddet davranışları
VI. Ulusal aşı programına göre aşılarını kontrol edin eksik aşılarını
tamamlayın, aşı yan etkileri hakkında bilgilendirme yapın
VII. DeÄŸerlendirmeniz sırasında belirlediÄŸiniz saÄŸlık sorunları için
“Birinci Basamak SaÄŸlık Çalışanları Ä°çin: Ergen SaÄŸlığına ve Sorunlarına Yaklaşım Cep Kitabı”nda yer alan yönergeleri kullanın, gerektiÄŸinde bir uzmana yönlendirin
VIII. Daha önceki izlemlerde tespit ettiÄŸiniz bir sorun varsa onu tekrar deÄŸerlendirin
IX. Bulgularınızı ve önerilerinizi gence özetleyin. Gençle aileye hangi konularda bilgi verileceÄŸi üzerinde anlaÅŸtıktan sonra aileyi içeri çağırarak onlara da bulgularınızla ilgili bilgi verin ve önerilerinizi sıralayın
X. Gencin sorularını yanıtlayın ve verilen önerilerle ilgili broÅŸürleri verin
XI. Kontrol için randevu tarihini belirleyin