GENÄ°ÅžLETÄ°LMÄ°Åž BAÄžIÅžIKLAMA PROGRAMI
GENÄ°ÅžLETÄ°LMÄ°Åž BAÄžIÅžIKLAMA PROGRAMI
Bağışıklama hizmetleri, bebekleri, çocukları ya da eriÅŸkinleri enfeksiyona yakalanma riskinin en yüksek olduÄŸu dönemden önce aşılayarak bu hastalıklara yakalanmalarını önlemek amacı ile yürütülen önemli bir temel saÄŸlık hizmetidir.
GeniÅŸletilmiÅŸ Bağışıklama Programı (GBP), BoÄŸmaca, Difteri, Tetanoz, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Tüberküloz, Poliomyelit, Hepatit B ve Hemofilus influenza tip b’ye baglı hastalıkların morbidite ve mortalitesini azaltarak, bu hastalıkları kontrol altına almak ve hatta tamamen ortadan kaldırmak amacı ile hassas yas gruplarına enfeksiyona yakalanmalarından önce ulaşıp bağışıklamalarını saÄŸlamak için yapılan asılama hizmetlerini içerir.
Temel amaç; doÄŸan her bebeÄŸin ası takvimine uygun olarak yukarıda sayılan on hastalığa karsı bağışık kılınmasıdır. GeniÅŸletilmiÅŸ deyimi ise aşısız veya eksik asılı bebek ve çocukların tespit edildiÄŸi anda aşılanmasının saÄŸlanması ve bu uygulamanın ülke genelinde her yerde eÅŸit olarak yapılması anlamını vurgulamak için kullanılmaktadır.
GBP akademisyenlerden oluÅŸan Bağışıklama Danışma Kurulu’nun (BDK) bilimsel desteÄŸi ve önerileri doÄŸrultusunda yürütülmektedir. BDK yılda en az iki kez toplanarak güncel geliÅŸmeleri görüÅŸmekte ve önerilerde bulunmaktadır.
GBP HEDEFLERÄ°:
• Her bir antijen için etkinliÄŸi korunmuÅŸ ası ile ülke genelinde %95 asılama oranına ulaÅŸmak ve devamlılığını saÄŸlamak,
• 12–23 aylık bebeklerin %90’ını tam asılı hale getirmek,
• 5 yas altı (0–59 aylık) aşısız ya da eksik asılı çocukları tespit edip aşılamak,
• Okul çağı çocuklarının rapel asılarını tamamlamak,
• Tespit edilen tüm gebelere uygun tetanoz difteri asısı dozunu uygulamak,
• Ülkenin poliomyelitten arındırılmış durumunu sürdürmek,
• Maternal ve Neonatal Tetanozu elimine etmek,
• 2010 yılına kadar yerli kızamık virüsünü elimine etmek,
• Kızamıkçık ve Konjenital Rubella Sendromunu kontrol altına almak,
• Difteri, BoÄŸmaca, Hepatit-B, Tüberküloz, Kabakulak ve Hemofilus influenza tip b’ye baÄŸlı hastalıkları kontrol altına almak,
• Ası güvenliÄŸini sürdürmek,
• Kayıt bildirim sistemini güçlendirmek,
• Toplumun katılımını saÄŸlamak olarak belirlenmiÅŸtir.
Tam asılı çocuk; 1’er doz BCG ve KKK, 3’er doz DaBT/DBT, Polio, Hep B ve Hib asılarının tamamını almış çocuk olarak tanımlanmaktadır.
Bu hedeflere ulaÅŸmak için asılama hizmetleri herkese ulaÅŸabilecek ÅŸekilde rutin hizmetler içinde sunulmalı, gerekli durumlarda hızlandırma (sabit ve gezici ekipler oluÅŸturarak), yerel ası günleri, kampanya gibi destekleyici aktiviteler yapılmalıdır. Biriken duyarlı nüfusları koruma kapsamına almak (özellikle poliomyelit ve kızamıkta) ve salgını önlemek için duyarlı yas gruplarında yakalama (catch-up) ya da takip (follow-up) gibi ek asılama programları yürütülmelidir.
A-) AÅžI TAKVÄ°MÄ°:
1) Çocukluk Dönemi Asılama Takvimi
A ) Okul Öncesi Aşılamalar:
• DoÄŸumda (Ä°lk 72 saat içinde) Hep B–1
• 1. Ayın bitiminde (4 haftalık) Hep B–2
• 2. Ayın bitiminde (8 haftalık) DaBT-OPA-Hib–1, BCG
• 4. Ayın bitiminde (16 haftalık) DaBT-OPA-Hib–2
• 6. Ayın bitiminde (24 haftalık) DaBT-OPA-Hib–3, OPA, Hep B–3
• 12. Ayın bitiminde (52 haftalık) KKK
• Rapel doz (18–24 aylık) DaBT-OPA-Hib–R, OPA
(DaBT-OPA-Hib–3’den 1 yıl sonra)
B ) Okul Aşılamaları:
• Ä°lköÄŸretim 1. sınıfta OPA, KKK, Td
• Ä°lköÄŸretim 8. sınıfta Td
​